Кычкин Иван Семенович
(18.12.1930-01.02.2006)
журналистам
В ноябре 2022 г. по улице Дзержинского, 15, в доме где жил Иван Семенович Кычкин была установлена мемориальная доска.
Иван Семенович родился 18 декабря 1930 г. в с. Дойдунцы Мегино-Кангаласского района. В 1952 г. окончил школу № 2 г. Якутска. В 1957 г. — филологический факультет Якутского государственного университета. Работал в редакциях газет: «Бэлэм буол», «Эдэр коммунист», «Кыым», «Саха сирэ». Член Союза журналистов СССР и России с 1965 г.
Иван Семенович заложил основы современной якутской спортивной журналистики. Он писал про все значимые спортивные события, происходившие в ЯАССР, и не только. С его подачи люди узнавали об успехах якутских спортсменов: боксеров, лыжников, легкоатлетов. Но главным спортом его пера была вольная борьба. Иван Кычкин делал захватывающие репортажи с чемпионатов СССР по вольной борьбе, с мировых спортивных форумов, Олимпийских игр, таких как Международный турнир в г. Тбилиси, Чемпионат мира в г. Минске, XVIII летние Олимпийские игры в г. Токио.
Умер 1 февраля 2006 г.
Награды и звания: лауреат премии «Золотое перо» Якутской АССР.
Труды
Аан дойду чемпиона. – Якутск : Кн. изд-во, 1975. – 80 с. : ил.
Саха сирин тустууктара : [ыстатыйалар хомуурунньуга] / Иван Кычкин ; [киирии тылы суруйдулар: Родион Кривогорницын, Иван Кычкин]. – Дьокуускай : ИП «Кривогорницын Р. Ю.», 2019. – 233, [1] с. : ил., портр.
***
Албан аат бэйэтэ булбута : [Саха АССР, РСФСР, ССРС көҥүл тустууга үтүөлээх тренера Дмитрий Петрович Коркин туһунан] / Иван Кычкин // Саха сирэ. – 2019. – Алтынньы 24 күнэ (№ 41). – С. 36.
Биллэр дьон санаалара : [Сэбиэскэй Сойуус успуордун маастарын Петр Егорович Попов туһунан] / Иван Кычкин, Али Алиев // Саха сирэ. – 2023. – Ыам ыйын 18 күнэ (№ 19) (6362). – С. 27.
Кубокпыт — столица быһыйдарыгар : [Саха ССР суверенитетын туһунан Декларация ылыллыбыта биир сыла туолуутугар анаммыт кросс] // Саха сирэ. – 1991. – Балаҕан ыйын 24 күнэ.
Күннэр-дьыллар ааһаннар… : [«Кыым» хаһыат 75 сылыгар] // Кыым. – 1996. – Ахсынньы 24 күнэ. – С.3.
Ол отут сыллааҕыта… : [Саха аатырбыт тустууга В. Карпов туһунан] // Саха сирэ. – 1995. – Ахсынньы 20 күнэ. – С. 4.
Отут сыллааҕыта Токло көбүөрүттэн : [көҥүл тустуу туһунан] // Саха сирэ. – 1994. – Балаҕан ыйын 20 күнэ.
«Саха сирэ» спорт туһунан // Саха сирэ. – 1991. – Балаҕан ыйын 13 күнэ.
Токиоттан Токияҕа диэри : Спорт. Спринт. Рекорд // Саха сирэ. – 1991. – Балаҕан ыйын 7 күнэ.
Тустууктартан наука бастакы доктора : [наука доктора П.П. Гаврильев туһунан] // Кыым. – 1993. – Ыам ыйын 13 күнэ. – С.4.
Литература о жизни
и деятельности
Борисов, И. В. Спорт туругурарын туһугар… : [спорт журналист И.С. Кычкин 70 сааһа] // Саха сирэ. – 2000. – Ахсынньы 20 күнэ. – С.4.
Иван Кычкин өйдөбүнньүк бэлиэтэ туруорулунна : [Дзержинскэй уулуссатын 15 №-дээх дьиэтигэр саха бастакы спортивнай суруналыыһыгар мемориальнай дуоска арыллыбытын туһунан, Дьокуускай] // Дьулурҕан. – 2022. – Сэтинньи 10 күнэ. – С. 11.
«Иккистээн төрөөтөхпүтүнэ да журналист буолуом этэ» : [спортивнай журналист И.С. Кычкинныын кэпсэтии / Кэпсэттэ П. Павлов] // Дьулурҕан. – 2000. – Ахсынньы. 15 күнэ. – С.4.
Кычкин Иван Семенович // Журналисты Якутии. – 2022. – Кн. 1. – С. 132.
Павлов, П. С. Көбүөргэ — Коркин, хаһыакка — Кычкин : [биллиилээх спортивнай суруналыыс Иван Кычкин төрөөбүтэ 85 сыла] / Петр Павлов // Саха сирэ. – 2015. – Ахсынньы 15 күнэ. – С. 13.
Сааһыран олорон санаалар… : [уруккута бэчээккэ спорт тематын киэҥник сырдаппыт журналист бэйэтин үлэтин туһунан ахтыыта] // Саха сирэ. – 1995. – Ахсынньы 6 күнэ. – С. 4.
Саха бастакы спортивнай суруналыыһа Иван Кычкин : [1992 сыллаахха суруналыыстан ылыллыбыт интервью / кэпсэттэ Борис Павлов] // Саха сирэ. – 2019. – От ыйын 4 күнэ. – С. 30. – («Дьулурҕан» : приложение в газете «Саха сирэ»).
Спорду сырдатааччы // Спорт в Якутии. – 2014. – № 1 (0358). – С. 12.
Угарова, В. Н. «Бэлэм буолтан» үүнэн тахсыбыта : [И. С. Кычкин «Бэлэм буолга» үлэлээбит кэмин туһунан ахтыы] / Варвара Угарова // Кэскил. – 2016. – Балаҕан ыйын 27 күнэ. – С. 14.
Федоров, А. Тустуу өрөгөйдөөх кэмин сырдатааччыта / Аполлон Федоров // Дьулурҕан. – 2010. – Ахсынньы 14 күнэ. – С. 3.
***
Константинов, Н. Он был первым спортивным журналистом Якутии : [к 85-летию первого спортивного журналиста Якутии И. С. Кычкина] / Николай Константинов // Спорт Якутии. – 2014. – 24 декабря. – С. 18.
Коротов, В. Народная энциклопедия якутского спорта : [о спортивном журналисте И. С. Кычкине] / Владислав Коротов, Иннокентий Птицын // Саха спорт. – 2010. – № 1. – С. 58.
Платонов, И. Журналистика как спорт : [к Международному дню спортивного журналиста] / Игорь Платонов // Якутия. – 2022. – 7 июля (№ 26) (33512). – С. 25.
Сергеев, Дь. «Борцы Якутии». Книга основателя спортивной журналистики Ивана Кычкина переиздана спустя 50 лет / Дьулустан Сергеев // Спорт Якутии : [сайт]. – URL: https://sportyakutia.ru/novosti/11472-bortsy-yakutii-kniga-osnovatelya-sportivnoj-zhurnalistiki-ivana-kychkina-pereizdana-spustya-50-let (дата обращения: 12.02.2024).